Hannemieke Stamperius

 

Hannemieke Stamperius was bekend als feministe, schrijfster en literatuurwetenschapster. In de 70-er jaren brak ze door met "En dan is er koffie", onder het pseudoniem Hannes Meinkema. De kritiek van de (vooral mannelijke) literaire wereld was vernietigend, maar jonge meiden lazen het gretig, omdat ze zich er in herkenden. Met dit boek en de verhalen en romans die vervolgens snel na elkaar verschenen werd ze de oermoeder van de feministische literatuur. Onder de naam Justa Abbing schreef ze thrillers en onder haar eigen naam publiceerde ze kinderboeken en non-fictie. Ze was ook dienstbaar aan haar medeschrijfsters door de eeuwen heen. Behalve vele bloemlezingen met werk van Nederlandse en Engelstalige schrijfsters, verzorgde ze heruitgaven van het werk van Betje Wolff en Aagje Deken, Geertruida Bosboom-Toussaint en Vita Sackville West. 

 In 1989 ontving ze de Annie Romeinprijs voor haar hele oeuvre.

 In de laatste fase van haar leven ontwikkelde zij zich als autodidact tot beeldend kunstenares en legde zij zich toe op het maken van abstracte aquarellen.  Als zodanig werd zij in 2020 lid van kunstenaarsvereniging De Onafhankelijken Zij werd een enthousiast en toegewijd lid van deze vereniging.

Zij overleed op 22 november 2022 op 79-jarige leeftijd.

 

Käthe Kollwitz, 1867 - 1945, Duitse grafisch kunstenares en beeldhouwster

 Käthe Kollwitz, duitse grafisch kunstenares en beeldhouwster. Zij gaf in een eigen realistisch expressionistische stijl uitdrukking aan haar grote bewogenheid over sociale ellende en de vernietigende kracht van oorlogen. Haar werk is uiterst krachtig. 

Billie Holiday, alias Lady Day, 1915-1959, jazz-zangeres

Billie Holiday, alias Lady Day, jazz-zangeres, 1915-1959. Ze werd vooral bekend door haar rauwe en doorleefde songs en stem. In 1959 overleed zij na een moeilijk leven door haar verslaving aan heroïne. Voor mij zijn haar songs onvergetelijk. Recent hoorde ik haar song "Strange fruit" weer, een huiveringwekkend lied, dat een aanklacht is tegen rassendicriminatie en lynchpartijen.

Rosa Parks 1913-2005, Amerikaanse burgerrechtactiviste

 Rosa Parks, (1913-2005) was een amerikaanse burgerrechtactiviste. Ze is wereldberoemd geworden omdat ze weigerde haar zitplaats in het “zwarte” gedeelte van een bus af te staan nadat het “witte” gedeelte vol raakte. Ze weigerde ook de boete te betalen, met vérstrekkende gevolgen. Martin Luther King startte een busboycot, waardoor tenslotte de scheiding in de bus werd opgeheven. Dit leidde weer tot meer protesten tegen de rassensegregatie. De zaak van Parks kwam voor het Hooggerechtshof, dat de scheiding tussen blanken en zwarten ongrondwettig verklaarde.

Rosa Parks is de eerste vrouw in de geschiedenis van de VS van wie het lichaam is opgebaard in het Capitool.

Georgia O'Keeffe, 1887 - 1986, beeldend kunstenares

Georgia O'Keeffe, 1887-1986. Een baanbrekende Amerikaanse schilderes, wier werk zich bevindt in het grensgebied tussen figuratie en abstractie. Ze werd werelberoemd met haar schilderijen van geabstraheerde landschappen, bloemen, beenderen, rotsen en schelpen. Ze woonde een groot deel van haar leven aan de rand van de woestijn in New Mexico (Santa Fé), waar haar meeste werk tot stand kwam.

Marga Minco, geboren 1920, schrijfster

 Marga Minco, schrijfster, geboren 31 maart 1920. Ze werd dit jaar dus 100 jaar oud! Haar eerste en tevens bekendste boek is "Het bittere kruid", gepubliceerd in 1957. Het was een van de eerste getuigenissen van oorlogservaringen van een joodse schrijver. Het boekje verkocht meteen heel goed en sindsdien hebben generaties scholieren het op hun boekenlijst gezet. In 2019 ontving ze de PC Hooftprijs voor haar oeuvre.

Hierbij een link naar een sterk interview met haar uit 2011 "De schaduw van de herinnering" (duurt bijna een uur). Wat mij erg trof was dat ze vertelde dat ze voor de oorlog al schrijfster wilde worden en dat ze toen een rijke fantasie had. Na de oorlog was ze een ander geworden, schrijven kon ze alleen nog maar over haar oorlogservaringen.

Marga Minco, de schaduw van de herinnering gemist? Start met kijken op NPO Start

Madeleine Allbright, 1937-2001, Amerikaanse politica

 

Madeleine Allbright, geboren 1937 in Praag, van 1997 tot 2001 minister van Buitenlandse Zaken van de VS. Ze schreef een aantal boeken, waarvan ik 'Praagse Winter, het verhaal van mijn jeugd in oorlogstijd, 1937-1948' en 'Fascisme, een waarschuwing' zeer kan aanraden.